Bu makalemde, çocuklarımız için sportif aktivite ya da branş seçimi sırasında dikkat edebileceğimiz bazı parametreleri kaleme almak istedim. Umarım bu makalem spor seçimi yapmak konusunda size bir nebze de olsa fikir verebilir.
Çocuk kaç yaşından itibaren spor yapmalı?
Çocukların kaç yaş itibariyle ne gibi sporlar yapmaları gerektiği konusunda genellikle farklı görüşler bulunmaktadır. Her spor dalına mensup öğretmen ya da eğitmenin kendi dalı hakkındaki görüşü farklı olabilmektedir. Bazıları çocukların daha küçük yaşlarda spora yönlendirilmeleri yönünde görüş bildirirken, bazıları da çocukların 7 li 8 li yaşlar itibariyle spor dallarına yönlendirilmelerini savunmaktadırlar. Genelleme yaparak hangi spora kaç yaş itibariyle başlanabilir gibi dal dal sporlara ve yaşlara bu makalemde girmek istemiyorum, zaten istesem de bu detaylı bildirim benim uzmanlığımın dışında kalmaktadır.
Uzmanlar ve spor bilimciler genel olarak;
1 yaşı; refleks hareketler dönemi,
2 yaşı; ilkel hareketler dönemi,
2-7 yaş aralığını; temel hareketler dönemi,
7 yaş üstünü; sporla ilgili hareketler dönemi olarak ifade etmektedirler.
3 - 5 yaş arasındaki çocuklar sportif aktivite ihtiyaçlarını, temel hareket gerektiren oyunlar sayesinde giderebilirler. Koşma, zıplama, atlama, atma, fırlatma, yakalama, sıçrama gibi. Buna “Temel Eğitim Evresi” de denilmektedir.
Genel olarak ise, bir çocuk hangi spor dalında branşlaşmaya geçecekse geçsin, branşa ait ve özgü çalışmaların öncesinde mutlaka Temel Eğitim adı verilen bir ön adaptasyon, hazırlanma ve gelişim sürecinden geçirilmelidir. Bu sayede çocuğun seçimi sonucunda başlama kararı aldığı spor dalından daha çok yarar elde etmesi ve o dalda daha başarılı olabilmesi sağlanacaktır.
Temel Eğitim dönemi içerisinde denge, yakalama, fırlatma, koşma, atlama, zıplama, sıçrama, tutma, emekleme, sürünme vb. temel motorik becerilerin kazanım ve gelişimini hedefleyen bir ön hazırlık evresidir. Genellikle çoğu Aikido okulunda yapılmakta olan derslerde düzenli olarak uygulanmakta olan parkur egzersizleri ve çalışmaları Temel Eğitim Evresinin desteklenmesi açısından son derece önemlidir. Temel Eğitim Evresinde oyun son derece önemlidir. Yapılan araştırmalar neticesinde, özellikle oyuna dayalı olarak kurgulanan temel beceri gelişimi çalışmalarının çocuklara son derece yararlı olduğu ortaya çıkarılmıştır.
Şüphesiz ki; 2-7 yaş arası temel hareketler döneminde yukarıda sıraladığımız gelişimleri sağlayabilen çocuklar hem sportif olarak hem de ileriki hayatlarında yaşam kalitesi olarak akranlarına göre daha şanslı ve avantajlı olmaktadırlar. Küçük yaşlarda edinilecek düzenli spor alışkanlığı ve spor disiplini, çocukların yetişkinlik dönemlerinde de hayatlarındaki spor aktivite varlığını destekleyecektir.
Bana göre spor dallarını çocukların yaşlara göre kesin çizgiler ile ayırmak ve bu spor şu yaşa, şu spor bu yaşa uygundur demek çok doğru değildir. Şahsen ben, bunun biraz çocuğa, biraz eğitmene ve biraz da aileye göre değişebilen bir kavram olduğunu düşünmekteyim.
Bence çocuklar,
12-24 ay itibariyle anneli /bakımverenli ve/veya tekli grup aktiviteleri sunan alanında deneyimli merkezlerde ufak ufak sosyallik kazanarak,
ilerleyen aylar itibariyle yine alanında bilinçli eğitmenlerin eğitiminde çocuk gymlerinde ufak ufak parkurların tadına varmaya başlayarak,
3 ya da 4 yaş itibariyle de yine alanında deneyimli eğitmenler eşliğinde minderli sporlar (Cimnastik, Yoga, Pilates, Judo, Karate, Aikido vb.) ile tanışabilir ve ufak ufak temel eğitim süreçlerini geçirmenin ardından da
5, 6 ya da 7 yaş itibariyle de takım sporlarına ya da bireysel sporlara geçerek branşlaşmaya adım atabilirler.
Bu nokta da çocuğumuz için bir spor dalı belirlerken;
Bizden önce onun isteklerinin önemli olduğunu,
Çocuğumuzun bir madalya aracı ya da kürsü malzemesi olmadığını,
Sırf biz gençken yaptık diye bizim yaptığımıza yönlendirmenin çok doğru olmayabileceğini,
Deneyimlediği dersi beğenmediği noktada ısrarcı değil ama kararlı olmamız gerektiğini,
Ebeveynler olarak çocuklarımızı fiziki-sosyal becerileri bakımından iyi gözlemleyerek ilgi alanına uygun bir spor dalına teşvik etmek konusunda doğrudan onlar adına karar vermek yerine dolaylı olarak yönlendirici olabileceğimizi,
Kendisine sözlerimizden çok spor ile alakalı şahsi aksiyonlarımız ile daha çok yardımcı olabileceğimizi,
Çocuklarımızın yaşlarına göre uygun alanlara yönlenmeleri gerektiğini, özellikle 3 - 6 yaşta alet ve ekipman kullanımından ve güç gerektiren spor dallarından uzak durmaları gerektiğini, unutmamalıyız.
Çocuğuma uygun spor dalını nasıl belirleyebilirim?
Bence çocuğumuza en uygun spor dalı veya branşı, onun ihtiyaçlarına en iyi cevabı verecek ve ona en fazla katkıyı sağlayacak olan spor dalıdır.
Bu seçim aslında öncelikli olarak;
1. Çocuğumuzun gelişimsel olarak neye ihtiyacı olduğuyla,
2. Bizim bir spor dalından ne beklediğimizle,
3. Destek veren uzman kişi ya da ekibin yerinde yönlendirmeleriyle alakalıdır.
Çocuğumuz için sportif bir aktivite seçerken düşünebileceğimiz sorular nelerdir?
Fazla enerjisini atıp rahatlasın mı istiyoruz?
Çocuğumuzun gelecekte ödüller sahibi milli bir sprocu mu olmasını istiyoruz?
Çocuğumuz hem eğlensin, hem öğrensin ve hem de gelişsin mi istiyoruz?
Kendini korumayı öğrenebilsin mi istiyoruz?
Çocuğumuz tekniksel bir gelişimden ziyade, fiziki olarak mı gelişsin istiyoruz?
Çocuğumuz içine kapanık, utangaç, çekingen, fazla hareketli, agresif bir yapıya sahip ve biz onun rahatlayıp gevşemesine ve nötrleşmesine yardımcı mı olmak istiyoruz?
Sadece sosyalleşmesini ve ev dışında vakit geçirmesini mi istiyoruz?
Çocuğum, kendisini götürdüğüm spor dalını beğenmezse nasıl bir tutum sergilemeliyim?
Bence çocuğunuzu sportif bir aktivite merkezine kayıt ettirmeden önce ilk olarak o merkez ile görüşmeli ve çocuğunuz için mutlaka bir deneme dersi organize etmelisiniz. Diyelim ki, bir merkeze ya da salona deneme dersine gittiniz ve çocuğunuz ortamı sevmedi ya da salon-minder-alan dışında durmak istiyor. Lütfen bunu bir sorun olarak görmeyin, bu özellikle 3 - 6 yaş arası çocuklar için oldukça normal bir davranış tarzıdır.
Çocuğunuzun üzerine gitmeyin ve dışarıdan gözlemlemesine destekleyici olun. Eğitmeninden, öğretmeninden ya da hocasından izin alarak kendisini uygun bir kenera çekerek sorunun ne olduğu konusunda onunla konuşun ve kendisini rahat hissetmesine yardımcı olmaya çalışın. Ancak derse dönmesi için lütfen ısrarcı olmayın. Oradan ayrılmayın, dersi engellemeyecek şekilde sonuna dek izlemesine olanak tanıyın (eğer çocuğunuz ağlama krizi, bağırma, dersi engelleme gibi bir durum içinde değilse). Deneme dersi sonunda merkezden ayrılmadan evvel ona mutlaka sevip sevmediğini, oraya tekrar gelip gelmek istemediğini sorun. Çocuğunuzun tepkisinin çekingenlikten ötürü olduğuna ikna olursanız o merkeze ilerleyen günlerde tekrar gitmeyi deneyebilirsiniz. Israrcı olmadan ama kararlı şekilde çocuğunuza destekleyici olmaya çalışabilirsiniz.
Sporun çocuğuma faydaları nelerdir?
Yapılan araştırmalar, genel olarak; spor yapan çocukların, yapmayan çocuklara oranla daha başarılı oluklarını ortaya koymaktadır. Spor yapan çocuklar şüphesiz ki; bilişsel, duyuşsal ve psikomotor olarak gelişim kaydederler.
Bilişsel gelişim —> Beden ve akıl arasındaki fonksiyonel gelişimi kapsar
Duyuşsal gelişim —> Duygusal ve sosyal gelişimi kapsar
Psikomotor Gelişim —> Fiziksel yapı ve sinir-kas işlevlerindeki gelişimi kapsar
Ayrıca;
Bedensel gelişim, fiziksel beceri artışı
Sosyalleşme, akran etkileşimi ve olumlu benlik gelişimi
Enerjisini kanalize edebilecek alanlar bulabilme,
Yaratıcılık gelişimi
Kendine, diğer bireylere ve çevreye saygı,
Sporun özgüven, disiplin, sorumluluk bilinci gibi konularda etkisi var mıdır?
Pek çok spor dalının katılımcılarına aşılamaya çalıştıkları arasında disiplin, özgüven ve sorumluluk bilinci bulunmaktadır. Ben burada kendi uzmanlığım olan Aikido Sanatı hakkında bilgi paylaşımı yapmayı daha sağlıklı buluyorum.
Aikido, kelime anlamı olarak uyum ve enerjinin yolu demektir. Günümüzde Aikido sadece fiziki bir aktivite değil, aynı zamanda zihinsel ve içsel bir gelişim süreci olarak kabul görmektedir. Aikido, yetişkinler ve 6 - 12 yaş çocuklar için olduğu gibi, 3 - 6 yaş grubu çocuklar için de oldukça faydalı ve geliştirici bir aktivitedir. Aikido Sanatının müsabakası olmaması, maçı ya da turnuvası bulunmaması da bu Sanatı diğer tüm Do Sanatlarından ayıran, uzlaşmacı ve barışçıl kılan en temel farktır.
Çocuğum neden Aikido yapmalıdır?
Motorik Beceri Gelişiminin Desteklenmesi
Bedensel Farkındalık ve Kontrol
Dikkat ve Odaklanma Sürelerinde Artış
Akran Etkileşimi ve Sosyal Beceri Gelişimi
Özgüven Kazanımı ve Gelişimi
Dayanışma, Paylaşma ve Yardımlaşma Ruhu
Bedensel Denge ve Yaşamsal Denge
Uyumlu, Yapıcı ve Çözüm Odaklı Olma
Disiplin, Komut Alma, Otoriteyi Tanıma
Bireyselleşme ve Bakımverenden Bağımsızlaşma
Çocuklar kaç yaştan itibaren Aikido yapabilirler?
Bunun gerek ülkemizde, gerek Aikido Sanatının anavatanı olan Japonya’da ve gerekse de tüm dünyada Aikido Eğitmenlerince çeşitli uygulamaları yapılmaktadır. Kimileri 6+ , bazıları 8+ , bazıları 10+ öğrenci kabulü gerçekleştirirken, bazı Dojo’lar ise daha küçük yaşlarda öğrencileri kabul etmektedirler.
Aikido Bozdoğan Grubu olarak biz kendi merkezlerimizde; Do Sanatlarının kendine özgü doğasını + temel Aikido tekniksel eğitim ve gelişimini + çocukların temel gelişim süreçlerini destekleyici parkursal çalışmalarını + çeşitli gelişimsel oyunlara dayalı öğrenme süreçlerini harmanladığımız ve 3 - 5 yaş grubundaki çocuklar için oluşturduğumuz AIKI PLAY Sistemimize 3 yaştan itibaren öğrenci kabulü yapmaktayız.
Aikido Sanatı hem temel hareketler dönemini (2-7 yaş dönemi) ve hem de sportif hareketler dönemini (7+yaş dönemi) kapsayan bir aktivite olduğundan uzun yıllar boyunca çalışılabilir.
#sendeaikidoyap #aikidobozdogan #aikidobozdoganblog #aikido #aikikai #aikidoaikikai #aikikaiaikido #hombudojo #aikikaihombudojo #japaneselifestyle #keiko #dojo #sensei #aikidoka #senpai #kişiselgelişim #çocuklariçin #çocuklarherşeyedeğer
Comments